ضخامت ورق سقف عرشه فولادی

مقدمه

سقف عرشه فولادی به‌عنوان یکی از روش‌های نوین و پرکاربرد اجرای سقف در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی، جایگاه ویژه‌ای در صنعت ساخت‌وساز پیدا کرده است. این سیستم با بهره‌گیری از ورق‌های گالوانیزه ذوزنقه‌ای شکل، گل‌میخ‌ها و بتن، مزایایی همچون سرعت اجرای بالا، کاهش وزن مرده، بهبود عملکرد لرزه‌ای و کاهش هزینه‌های قالب‌بندی را ارائه می‌دهد.
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای مؤثر در عملکرد این سقف‌ها، ضخامت ورق سقف عرشه فولادی است. انتخاب صحیح ضخامت، نقش تعیین‌کننده‌ای در مقاومت، دوام و اقتصادی بودن پروژه دارد.

در این مقاله به‌صورت جامع، اصول، استانداردها، عوامل مؤثر و روش‌های انتخاب ضخامت مناسب ورق سقف عرشه فولادی را بررسی می‌کنیم.

---

۱. اهمیت ضخامت ورق در سقف عرشه فولادی

ضخامت ورق گالوانیزه در این نوع سقف، فاکتوری کلیدی در طراحی و اجرا است و تأثیر مستقیم بر پارامترهای زیر دارد:

• مقاومت خمشی و کششی سقف: هر چه ضخامت بیشتر باشد، مقاومت ورق در برابر خمش و شکست افزایش می‌یابد.

• ظرفیت باربری: ضخامت بالاتر به‌معنی تحمل بار بیشتر، شامل بار مرده، بار زنده، بار برف و بارهای ضربه‌ای است.

• کنترل تغییر شکل (Deflection): ورق ضخیم‌تر باعث کاهش خمش و لرزش سقف می‌شود.

• دوام در برابر خوردگی و سایش: ضخامت بیشتر و پوشش گالوانیزه مناسب، طول عمر سیستم را افزایش می‌دهد.

• وزن و هزینه: ضخامت بالاتر وزن مرده سقف و هزینه مصالح را افزایش می‌دهد که باید با محاسبات مهندسی متعادل شود.

---

۲. محدوده‌های استاندارد ضخامت ورق در ایران و جهان

در پروژه‌های ساختمانی ایران، براساس مبحث دهم مقررات ملی ساختمان و همچنین استانداردهای بین‌المللی مانند AISI و EN 1994-1-1، ضخامت ورق‌های سقف عرشه فولادی معمولاً بین ۰٫۸ میلی‌متر تا ۱٫۲۵ میلی‌متر انتخاب می‌شود.

جدول محدوده ضخامت رایج و کاربردها:

---

۳. عوامل مؤثر بر انتخاب ضخامت ورق سقف عرشه فولادی

انتخاب ضخامت باید با تحلیل فنی و اقتصادی انجام شود. مهم‌ترین عوامل عبارت‌اند از:

۳.۱. طول دهانه (Span)

• دهانه ≤ ۳ متر → ضخامت ۰٫۸ یا ۱ میلی‌متر

• دهانه ۳ تا ۴٫۵ متر → ضخامت ۱ میلی‌متر

• دهانه ≥ ۴٫۵ متر → ضخامت ۱٫۲۵ میلی‌متر یا استفاده از شمع‌بندی موقت

۳.۲. نوع و میزان بارگذاری

• بار سبک: ضخامت کمتر کفایت می‌کند.

• بار متوسط تا سنگین: نیاز به ضخامت بالاتر برای جلوگیری از تغییر شکل.

۳.۳. شرایط محیطی

• مناطق با رطوبت یا خورندگی بالا نیازمند ورق با پوشش روی (Zinc) بیشتر و ضخامت بالاتر هستند.

۳.۴. الزامات آیین‌نامه‌ای

مبحث دهم مقررات ملی ساختمان ایران و ضوابط سازمان نظام مهندسی، حداقل ضخامت ورق را تعیین می‌کنند و استفاده از ورق‌های زیر ۰٫۸ میلی‌متر معمولاً ممنوع است.

---

۴. اثر ضخامت بر وزن و قیمت سقف

ضخامت ورق رابطه مستقیمی با وزن و قیمت دارد:

نکته: هرچند ضخامت بیشتر قیمت واحد را افزایش می‌دهد، اما در پروژه‌هایی که بارگذاری زیاد است، انتخاب ضخامت بالاتر باعث کاهش هزینه‌های تعمیر و افزایش طول عمر سازه می‌شود.

---

۵. محاسبات مهندسی برای تعیین ضخامت

تعیین دقیق ضخامت باید با استفاده از فرمول‌ها و روش‌های طراحی آیین‌نامه‌ای انجام شود. در محاسبات، عوامل زیر وارد می‌شوند:

• ممان اینرسی ورق (I) و مدول مقطع (S)

• تنش مجاز فولاد (Fy) و بتن (f’c)

• ترکیب بارهای ثقلی و جانبی طبق مبحث ششم مقررات ملی ساختمان

• ضریب اطمینان و شرایط بهره‌برداری

فرمول تقریبی کنترل خمش:

δ=5wL4384EI\delta = \frac{5 w L^4}{384 E I}δ=384EI5wL4​

که در آن:

• $\delta$ = تغییر شکل وسط دهانه

• $w$ = بار توزیع‌شده (kN/m)

• $L$ = طول دهانه (m)

• $E$ = مدول الاستیسیته فولاد

• $I$ = ممان اینرسی مقطع مرکب ورق و بتن

---

۶. الزامات اجرایی مرتبط با ضخامت

حتی اگر ضخامت ورق مناسب انتخاب شود، اجرای صحیح نقش حیاتی دارد:

1. کنترل کیفی ورق: اطمینان از ضخامت واقعی و یکنواختی پوشش گالوانیزه.

2. استفاده از گل‌میخ استاندارد: انتقال برش بین ورق و بتن به‌درستی انجام شود.

3. پروفیل‌گذاری دقیق: هم‌پوشانی مناسب ورق‌ها و تراز بودن آنها قبل از بتن‌ریزی.

4. بتن‌ریزی یکنواخت: جلوگیری از تمرکز بار در یک نقطه که ممکن است باعث خمش یا تغییر شکل شود.

---

۷. مزایا و معایب ضخامت‌های مختلف

ضخامت کمتر (۰٫۸ میلی‌متر)

• مزایا: وزن کمتر، قیمت پایین‌تر، نصب سریع‌تر

• معایب: محدودیت دهانه و بار، مقاومت کمتر

ضخامت متوسط (۱ میلی‌متر)

• مزایا: تعادل عالی بین مقاومت، وزن و قیمت

• معایب: در بارگذاری خیلی سنگین محدودیت دارد

ضخامت بیشتر (۱٫۲۵ میلی‌متر)

• مزایا: مقاومت بالا، خمش کمتر، مناسب بار سنگین

• معایب: هزینه بیشتر، وزن بیشتر و افزایش نیروی زلزله

---

۸. سوالات متداول (FAQ)

۱. آیا ضخامت بالاتر همیشه بهتر است؟
خیر، ضخامت بالاتر وزن و هزینه را افزایش می‌دهد و در برخی پروژه‌ها اقتصادی نیست.

۲. آیا می‌توان از ورق کمتر از ۰٫۸ میلی‌متر استفاده کرد؟
طبق آیین‌نامه‌ها، این کار توصیه نمی‌شود و معمولاً ممنوع است.

۳. آیا ضخامت بیشتر باعث افزایش مقاومت در برابر زلزله می‌شود؟
از نظر مقاومت خمشی بله، اما وزن بیشتر باعث افزایش نیروی زلزله می‌شود، پس باید محاسبه شود.

۴. آیا نوع پوشش گالوانیزه بر ضخامت مورد نیاز اثر دارد؟
پوشش قوی‌تر در برابر خوردگی مفید است ولی جایگزین مقاومت مکانیکی ضخامت نمی‌شود.

---

نتیجه‌گیری

انتخاب ضخامت ورق سقف عرشه فولادی باید بر اساس محاسبات دقیق مهندسی، شرایط بهره‌برداری، طول دهانه، نوع بارگذاری و الزامات آیین‌نامه‌ای انجام شود. ضخامت ۱ میلی‌متر در بسیاری از پروژه‌ها گزینه بهینه است، اما در دهانه‌های بلند یا بارگذاری سنگین، ضخامت ۱٫۲۵ میلی‌متر توصیه می‌شود. در مقابل، برای پروژه‌های سبک و اقتصادی، ضخامت ۰٫۸ میلی‌متر نیز کاربرد دارد، به شرطی که در محدوده مجاز آیین‌نامه باشد.

سوالات متداول در مورد ضخامت ورق مناسب برای سقف عرشه فولادی

۱. حداقل ضخامت ورق سقف عرشه فولادی چقدر است؟
طبق مبحث دهم مقررات ملی ساختمان، حداقل ضخامت ورق سقف عرشه فولادی ۰٫۸ میلی‌متر است و استفاده از ضخامت کمتر مجاز نیست.

۲. آیا ضخامت بیشتر همیشه بهتر است؟
خیر. ضخامت بیشتر مقاومت خمشی را افزایش می‌دهد، اما وزن و هزینه را هم بالا می‌برد. انتخاب باید بر اساس محاسبات مهندسی و نیاز پروژه باشد.

۳. ضخامت مناسب برای دهانه‌های بلند چیست؟
برای دهانه‌های بیش از ۴٫۵ متر، معمولاً ضخامت ۱٫۲۵ میلی‌متر به همراه شمع‌بندی توصیه می‌شود.

۴. آیا شرایط آب‌وهوایی بر انتخاب ضخامت اثر دارد؟
بله. در مناطق با رطوبت یا خوردگی بالا، استفاده از ورق ضخیم‌تر با پوشش گالوانیزه سنگین پیشنهاد می‌شود.

۵. در پروژه‌های سریع‌الاجرا، ضخامت پیشنهادی چیست؟
اغلب ضخامت ۱ میلی‌متر به دلیل تعادل بین سرعت اجرا، مقاومت و هزینه مناسب‌ترین انتخاب است.

شرکت بایر ایرانیان  با 15 سال سابقه کار اقدام به تولید و اجرای سقف عرشه ی فولادی با بهره گیری از نیرو های متخصص“تجهیزات مدرن و رعایت استاندرد های روز دنیا نموده هست”.

این شرکت با اتکا به تجربه و داتش فنی خود “توانسته پروژه های ملی متعدد را در سطع کشور با بهترین کیفیت و در زمانبندی مقرر به انجام برساند”.

آدرس پیج اینستاگرام:bayer_iranian

شماره تماس:09121505650-02175383

 واتساپ: 09123031053

تامین کننده اصلی سقف عرشه فولادی
شرکت بایر ایرانیان

با بهترین و نازلترین قیمت در بازار (قیمت دست اول)

تضمین کیفیت

ارسال به سراسر کشور

جلب رضایت شما، اولویت ماست

شرکت بایر ایرانیان؛ با بیش از 15 سال سابقه در تامین سقف عرشه فولادی

این شماره تماس را برای پروژه های بعدی خود ذخیره کنید:

09121505650

بایر ایرانیان را در اینستاگرام دنبال کنید:

آدرس پیج اینستاگرام: bayer_iranian

واتساپ: 09123031053