یکی از موضوعاتی که گاهاً در خصوص معایب سقفهای عرشه فولادی مطرح می گردد، لرزش این نوع سقفها نسبت به سایر سقفهاست، باید گفت که چنانچه تمامی ضوابط و استانداردهای لازم برای اجرای یک سقف عرشه فولادی مطابق با آئین نامه های مبحث دهم مقررات ملی ساختمان انجام گیرد، لرزش این سقف ها هم در حد نرمال و نه بیشتر از سایر سقفها می باشد. در این مبحث سعی میکنیم دلایل این مشکل و همچنین راه کارهای پیشگیری از لرزش نامتعارف سقفهای عرشه فولادی را بازگو نماییم
همانطور که قبلاً توضیح داده شد نحوه طراحی سقفهای عرشه فولادی بر اساس دور روش کلی می باشد
ورق فولادی بعنوان قالب ماندگار (Permanet Shuttering)
ورق فولادی بعنوان المان کششی (Tensile Component)
ورق فولادی بعنوان قالب ماندگار
در این روش طراحی از قابلیت مقاومت کششی ورق فولادی در مقطع صرف نظر می کنند ، به عبارت دیگر به ورق فولادی در مقطع صرف نظر می کنند که می بایست قادر به تحمل بارهای زنده (ابزار و نفرات) موجود تا مرحله بتن ریزی همچنین وزن بتن خیس و خشک باشد که البته پس از گیرش بتن نیازی به دکفراژ ندارد وتا پایان عمر ساختمان باقی خواهد ماند.
در این حالت در واقع از عملکرد ( ( Contribution سازه ای ورق فولادی چشم پوشی شده و سقف به عنوان یک دال بتنی مسلح در نظر گرفته می شود این نحوه طراحی ، موجب میشود مقدار آرماتور محاسباتی مقطع بیشتر شود چرا که می بایست به جای ورق فولادی نیز در تحمل کشش مقطع شرکت نمایند . طراحان در این حالت ، معمولا این آرماتورهای کششی را در کف کنگره قرار داده و آنها را آرماتورهای طولی ( Longitudinal Reinforcement ) می نامند.
ورق فولادی بعنوان المان کششی
در این روش ورق فولادی بعنوان المان کششی مقطع در نظر گرفته می شود ومقطع حاصله به صورت مرکب (Composite) عمل می کند در واقع در این حالت در گیری بتن و ورق فولادی به اندازه ای کافی است که در حین مقاومت در برابر لنگرها و برشهای موجود با یکدیکر عمل کرده ودچار لغزش نسبت به هم نمی شوند.
طراحی با استفاده از این فرضیات، اقتصادی ترین حالت این سقف را بدست می دهد چرا که موجب کاهش آرماتور محاسباتی مقطع خواهد شد . هر چند در نظر گرفتن درستی این فرضیات منوط به داشتن اطلاعات دقیق از مشخصات هندسی ورق و رفتار مشترک ( Interaction ) بتن و ورق فولادی می باشد.
در روش الف که ورق عرشه به عنوان قالب ماندگار عمل میکند در واقع سقف به عنوان یک دال مسلح بتنی در نظر گرفته می شود و از لحاظ میزان لرزش هیچ تفاوتی با یک سقف دال مسلح بتنی ندارد . البته در این روش طراحی به واسطه اجرای میلگردهای بیشتر حدود ۱۲% تا ۱۵% هزینه نسبت به روش دوم افزایش می یابد.
علل لرزش در سقف های عرشه فولادی
حال اگر طراحی بر مبنای روش ( ب ) و استفاده از ورق عرشه فولادی به عنوان المان کششی صورت گرفته است با رعایت تدابیر زیر می توان لرزش نامتعارف سقف را از بین برد
۱- استفاده از ورق عرشه فولادی با آج و رول فرمینگ مناسب در تصویر زیر نمونه ای از یک ورق عرشه فولادی با رول فرمینگ و آجهای نامناسب مشاهده میگردد، وجود آج در تمام سطوح ورق عرشه آنهم به صورت هفتی هشتی باعث گیردارشدن بتن روی سطح لغزان ورق عرشه فولادی گردیده و میزان قابل توجهی از لرزش سقف را کاهش میدهد.
عدم رعایت موارد زیر نیز در افزایش لرزش سقف عرشه فولادی تاثیر به سزایی دارد
۱- طول دهانه ها می بایست از حد استاندارد مطابق جدول زیر تجاوز ننماید.(توصیه ما اینست که فاصله تیرهای فرعی از حداکثر ۲٫۸۰ متر تجاوز ننماید)
۲- ارتفاع استاندارد بتن برای سقف عرشه فولادی ۱۲٫۵ سانتی متر می باشد ، دقت نمایید این ارتفاع کاهش نیابد.
۳- استفاده از بتن مناسب با عیار ۳۵۰ کیلوگرم در متر مکعب با اسلمپ ۵ که به وسیله فوق روان کننده اسلامپ آن به ۱۱ افزایش یافته باشد ، ایده آل ترین بتن جهت اجرای سقف عرشه فولادی بدون ویبره زدن می باشد.
۴- استفاده از شبکه میلگرد حرارتی متعارف حداقل میلگرد نمره ۸ آجدار با فواصل حداکثر ۳۰ سانتی متر.
۵- مورد بسیار مهم عدم حرکت و بارگذاری روی سقف تازه بتن ریزی شده حداقل تا ۷۲ ساعت می باشد. دقت فرمایید مورد فوق حتماً توسط پرسنل رعایت گردد.
